Thứ Năm, 15 tháng 8, 2013

Kem đánh răng Dạ Lan "bóc" đớn đã làm mới đau sang Colgate và cuộc hồi sinh.

Vào những năm 1993-1994, Dạ Lan lớn mạnh, chiếm tới gần 70% thị phần cả nước Riêng từ Đà Nẵng trở vào chiếm tới 90%, được đánh giá là đã góp phần đánh bật kem đánh răng Trung Quốc ra khỏi thị trường Việt Nam

Kem đánh răng Dạ Lan

Sau khi mọi thủ tục chuyển nhượng và liên doanh hoàn thành, thương hiệu Dạ Lan chỉ tồn tại vỏn vẹn 3 tháng. Giữa lúc đó hai thương hiệu kem đánh răng P/S và Dạ Lan trở thành niềm kiêu hãnh của người Việt. Đến khi, công ty quyết định tung ra sản phẩm thì may mắn lại rơi vào đúng lúc cuộc vận động “Người Việt ưu tiên dùng hàng Việt” đang rầm rộ.

Chưa hết, sau khi bóp chết "nàng" Dạ Lan, năm 1998, phía đối tác đòi giải tán luôn công ty vì thua lỗ.

Tháng 1/2009, ông mới có thể tính chuyện sản xuất được. Có khi, cả tuần chẳng thu được đồng nào do đa số đều chỉ chấp nhận ký gửi. Hiện nhớ lại những ngày gian truân, nhờ biết bao ân nhân trợ giúp mới tạo lập nên thương hiệu, càng thấy mình phải có nghĩa vụ làm tốt hơn, nên tôi đã tự nhắc nhỏm mình bằng câu “Dạ Lan - Sự trở lại hoàn hảo”. Thế nhưng, niềm vui chỉ tồn tại ngắn ngủi.

Câu chuyện Dạ Lan và doanh nhân Trịnh Thành Nhơn như đại diện cho thèm khát công hiến của lái buôn Việt muốn gây dựng thương hiệu Việt nhưng vẫn đầy rẫy những khó khăn. Tuy nhiên, thị trường kem đánh răng Việt Nam đã bị xáo trộn khi những ông lớn ngành hóa mỹ phẩm thế giới là Unilever và Colgate Palmolive đặt chân tới Việt Nam.

Ngoài số tiền nhượng thương hiệu, ông còn ngồi ghế Phó giám đốc điều hành cho liên doanh Colgate Palmolive - Sơn Hải với mức lương gần 100. Hành trình trờ lại  Sau khi “đứa con” ý thức Dạ Lan bị dìm chết, may mắn cho doanh nhân Trịnh Thành Nhơn khi Colgate Palmolive tuy mua thương hiệu Dạ Lan nhưng không đăng ký bảo hộ độc quyền. Tuy nhiên trong suốt 1 tuần hội chợ, ông Nhơn vẫn không bán được tuýp kem nào.

Bên cạnh việc “ký gửi” hàng hóa tại hệ thống siêu thị, tiệm tạp hóa bán buôn, ông Nhơn tổ chức bán hàng lưu động.

Ngẫu nhiên cuối năm 1989, qua người bạn giới thiệu, ông Trịnh Thành Nhơn chở một xe kem đánh răng Dạ Lan ra Hà Nội dự hội chợ triển lãm. 000 USD/năm. Có thể nói, sự trở lại của Dạ Lan ít nhiều gây được sự chú ý của người tiêu dùng. Quyết tâm bạo chi cho truyền bá thương hiệu, nhưng có một thực tiễn không thể phủ nhận, ông Nhơn phải thừa nhận mình thua xa các đối thủ cạnh tranh về tài chính.

Ông phải tự bươn chải, chở hàng đi bán từ Đà Nẵng đến Cà Mau. Nếu trước đây, vỏ kem đánh răng của P/S là nguyên liệu nhôm thì lúc đó, nhựa đã được dùng để thay thế. So với thị phần kem đánh răng Dạ Lan những năm 1994 (chiếm 70% thị phần kem đánh răng cả nước) thì Dạ Lan thời hậu "kiêm tính" thật nhỏ bé

Kem đánh răng Dạ Lan

Tuy nhiên, Công ty Hóa phẩm P/S càng ngày càng đuối sức trong liên doanh kể từ khi liên doanh thay đổi công nghệ phát triển. Cùng với P/S, Dạ Lan là những nhãn hiệu thuần Việt đang chiếm lĩnh hơn 95% thị phần kem đánh răng cả nước. Trước nhất là khoản bạo chi để vấn thiên tài. Và điều bất thần đã xảy ra, chỉ trong vòng 1 tuần, 1. Niềm vui vô cùng, ông Nhơn điện vào TP. Khi trở lại thương trường, một lần nữa thương buôn Trịnh Thành Nhơn lại thất bại khi Công ty Hóa mỹ phẩm quốc tế (ICC) chọn đầu tư vào nhãn bột giặt Bay và dầu gội Veo Tuy nhiên kết quả làm thương hiệu không như ông mong muốn, hai sản phẩm chủ đạo là bột giặt và dầu gội đầu cũng không cạnh tranh được với các thương hiệu khác.

Dù đã tự hứa với mình sẽ không đụng đến lĩnh vực hóa mỹ phẩm nhưng quyết tâm lấy lại thương hiệu Việt đã thôi thúc ông nhát để làm cuộc “binh biến”. Nếu chỉ nhìn qua giao thiệp thì rõ ràng phía P/S có lợi rất lớn khi P/S sẽ vừa có được nguồn thu từ việc bán nhãn để xúc tiến các đích đầu tư khác, vừa tiếp được chia lợi nhuận qua doanh nghiệp liên doanh.

Ông Nhơn kéo những nhân sự giỏi làm ở các tập đoàn đa quốc gia bằng cách trả mức lương cao gấp rưỡi, gấp đôi. “Bán con”: Bài học đau xót và sai trái không thể tu chỉnh  Năm 1995 sau khi Mỹ bỏ lệnh cấm vận, làn sóng đầu tư nước ngoài đang đổ vào Việt Nam càng ngày càng lớn, ngay khi thâm nhập thị trường Việt Nam, Tập đoàn sinh sản hàng tiêu dùng đa nhãn hiệu của Anh và Hà Lan - Unilever đã thúc đẩy thương lượng để được chuyển nhượng quyền sở hữu nhãn kem đánh răng P/S.

Bên cạnh bạo chi cho nhân sự, ông Nhơn còn thẳng thừng đầu tư làm thương hiệu. Hết hội chợ, ông Nhơn mang hàng đến các chợ lớn ở Hà Nội đề nghị được bán ký gửi, nhưng các tiểu thương đều lắc đầu bởi lúc đó, thị trường phía bắc cốt tử dùng kem đánh răng từ Trung Quốc. Chỉ sau vài năm liên doanh, các mác kem đánh răng Việt Nam Dạ Lan và P/S hoàn toàn rơi vào tay các công ty 100% vốn nước ngoài.

Ban đầu việc làm ăn không dễ bởi khách hàng cũ là các doanh nghiệp quốc doanh không còn nắm thế chủ đạo mua nhiều như trước.

Một vài năm sau khi giao kèo liên doanh giữa Dạ Lan và Colagate hết hiệu lực, ông Nhơn từ Canada trở về Việt Nam chiêu mộ thiên tài. Mặc dù khẳng định trong tình cảnh đó, ông đã chọn được cho mình giải pháp tốt nhất nhưng thương gia Thành Nhơn vẫn rất đau xót. Tháng 10/2010, ông Trịnh Thành Nhơn gây dựng Công ty Hóa mỹ phẩm quốc tế (ICC) với các nhãn bột giặt Bay và dầu gội Veo.

HCM yêu cầu sinh sản gửi gấp ra bán tiếp. Họ đã chịu bán thay thế kem Trung Quốc bằng kem Dạ Lan.

Kem đánh răng Colgate xuất hiện thế chỗ và phát triển cho đến nay. Thời kì đầu, có thể nói ông Nhơn rất “chịu chơi” với ICC

Kem đánh răng Dạ Lan

Để xây dựng thương hiệu ICC, từ năm 2000 đến 2006, ông đã bỏ ra 10 triệu USD và mỗi tháng phải đều đặn chi hơn 1 tỷ đồng nữa cho quảng cáo, tiếp thị. Có cuốn lịch. Không chỉ vậy, đối với một số ít người đặc biệt, ông bỏ ra cả mấy chục ngàn USD để "chuộc" họ về. Ban đầu, Unilever không đưa ra chính sách “mua đứt, bán đoạn” mà yêu cầu liên doanh, cùng cộng tác khai hoang nhãn hiệu P/S. Kết quả là những sản phẩm chủ đạo như bột giặt Bay, dầu gội Veo mà ICC kỳ vọng chẳng thể tạo được đột phá nào đáng kể.

Cách này cũng giúp ICC tăng trưởng về doanh thu nhưng mức tăng trưởng chưa đủ lớn để công ty có thể cạnh tranh ngang ngửa được với những ông lớn nước ngoài. Colgate Palmolive đã đạt được mục tiêu trong chiến lược mua một thương hiệu nội địa có thị phần lớn rồi khai tử để đưa thương hiệu mình vào. Ông kết hợp giữa cách làm thời thượng này và cách khác ít tốn kém hơn, đó là đưa sản phẩm tới tận tay người tiêu dùng.

Tuy nhiên P/S vẫn chỉ đẵn phục vụ thị trường trong Nam, chưa vươn rộng và bị cạnh tranh mạnh của kem đánh răng Trung Quốc.

Không thể chở hàng vào lại TP. Chia sẻ về điều này ông Thành Nhơn đau xót: “Thật khó mà được như ngày xưa”. Liên doanh được thực hành qua hình thức chuyển nhượng quyền sở hữu mác. 000 thùng kem Dạ Lan đã được bán sạch. Ra đời sớm hơn và đã khẳng định được thương hiệu của mình, nhãn kem đánh răng P/S được Công ty hóa phẩm P/S, trực thuộc Sở Công nghiệp TP.

Sau khi "giết bỏ" nàng Dạ Lan, Colgate Palmolive đã xây dựng thay bằng thương hiệu kem đánh răng Colgate và hiện giờ thị trường kem đánh răng Việt Nam đang bị Colgate của Colgate Palmolive và P/S của Unilever kiêm tính Ngay sau việc Công ty Phong Lan công bố bán thương hiệu kem P/S cho Unilever giá 5 triệu USD, đến lượt ông Trịnh Thành Nhơn quyết định bán thương hiệu Dạ Lan cho Colgate Palmolive với giá 3 triệu USD, vì mong muốn tập đoàn 200 tuổi đời này sẽ đấu phát triển tốt thương hiệu Dạ Lan.

Đó là lần đầu thương hiệu Dạ Lan "hành quân" ra Bắc và cũng là cột mốc gắn với nhiều đổi thay trong tư duy kinh doanh của ông Nhơn sau này. Thời khắc đó, có một quyển lịch rất quý, người ta tranh nhau nhận kem đánh răng chỉ để.

Với ông Nhơn, đây là một cái kết có hậu mà có mơ ông cũng chưa nghĩ tới. Cứ mỗi quầy bán tạp hóa, ông tặng vài cuốn lịch kèm 10 ống kem đánh răng Dạ Lan. Ngày hôm sau ông quay lại chợ, các tiểu thương đã thay đổi thái độ.

Hồ Chí Minh phát triển từ năm 1975

Kem đánh răng Dạ Lan

Năm đó, ông cùng nhân viên ở lại bán hàng đến 28 Tết. Tuy nhiên, do vẫn vận dụng kênh phân phối từng thất bại với Bay và Veo, cho tới Bây giờ, Dạ Lan vẫn chưa thực thụ gây được tiếng vang và chỉ chiếm thị phần nhỏ ở các vùng nông thôn.

Theo đó, họ xếp đặt những gian hàng ngay tại các khu chợ truyền thống để trực tiếp mời gọi khách hàng, cho khách hàng dùng thử sản phẩm, tặng quà khuyến mãi và bán hàng cho họ.

Không biết có phải do tâm tính như vậy không mà P/S đã được bán lại cho Unilever với giá chuyển nhượng lên tới 5 triệu USD – một con số không nhỏ đối với doanh nghiệp Việt Nam vào thời điểm đó.

Chính vì vậy, đến nay liên doanh P/S ELISA đã trở nên doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài trong khi Công ty Hóa phẩm P/S đã đánh mất hoàn toàn vị thế cạnh tranh Ban đầu của mình về sản phẩm săn sóc răng miệng. Thậm chí, có người ông còn chia lời cho phần đóng góp. Có những thời điểm P/S chiếm trên 65% và Dạ Lan chỉ chiếm 30% thị phần, còn lại là một vài nhãn của Trung Quốc.

Không chịu thất bại năm 2009, ông Nhơn đã quyết tâm đưa Dạ Lan trở lại thương trường khi khẳng định: “Khi nhận ra mình đã sai trái để thương hiệu Dạ Lan biến mất, tôi tiếc nuối, buồn đau hơn ai hết. Khi đó, cơ sở sinh sản cũ của ông được nâng cấp thành Công ty Sơn Hải (tên 2 người con - PV) chuyên sản xuất kem đánh răng Dạ Lan.

Công ty Hóa phẩm P/S đã không đủ sức đầu tư dây chuyền sản xuất mới để đấu gia công cho liên doanh nên số cổ phần còn lại của P/S đã rơi vào tay Unilever. Cứ sau khi đóng tại một khu chợ vài ngày thì gian hàng này sẽ được chuyển sang địa điểm khác.

Sinh sản thử đến vài chục lần, mới chấp thuận chất lượng, ông đưa ra cho nhiều người dùng thử để lấy ý kiến mất mấy tháng. Kem đánh răng Dạ Lan thương hiệu kem đánh răng Việt từng "làm mưa làm gió" thị trường nội địa, đánh bật kem đánh răng Trung Quốc và chiếm lĩnh 70% thị phần kem đánh răng nội địa những năm 1993 - 1994 (Hình ảnh lăng xê kem đáng răng Dạ Lan tại Ga Hà Nội - năm 1994) Đến năm 1988, ông Trịnh Thành Nhơn bắt tay thành lập thương hiệu kem đánh răng Dạ Lan.

Quá đau xót khi “đứa con cưng” của mình bị loại bỏ thẳng thừng, ông Nhơn “thề” không đụng đến lĩnh vực hóa mỹ phẩm kể từ khi bán đi thương hiệu Dạ Lan cho Colgate. Dạ Lan, P/S niềm tự hào thương hiệu Việt  Thời kỳ đầu, khi giang san chuyển mình từ bao cấp sang kinh tế thị trường, hàng hóa thị trường Việt Nam chan chứa hàng Trung Quốc, thương hiệu hàng hóa Việt hầu như rất ít và bị cạnh tranh mạnh mẽ.

Sự thất bại của bột giặt Bay và dầu gội đầu Veo theo Chuyên gia Marketing Võ Văn Quang phân tách: Chính là việc ICC đã tham vọng tiến công vào những người đồ sộ về bột giặt là Omo và Tide, trong khi dầu gội đầu Veo thì không có gì đặc biệt vì lĩnh vực dầu gội đầu nữ trên thị trường có quá nhiều thương hiệu và sự lựa chọn.

Mặc dù theo ông Nhơn, sau 3 năm liên doanh với Dạ Lan Colgate Palmolive đã chiếm thị phần 10% thị trường, tương đương 30 triệu USD.

HCM khi Tết đã kế cận, ông Nhơn ra nhà sách đặt mua 200 quyển lịch, thuê in lên dòng chữ: "Công ty Sơn Hải, kem đánh răng Dạ Lan kính biếu". Chưa hết, mùng 3 Tết Canh Ngọ (năm 1990), đã có gần 10 người phía bắc vào gõ cửa mua hàng và đặt hàng ông lâu dài. Trong một giai đoạn rất dài, không dưới 20 năm (1975 – 1995), P/S đã xác lập được vị thế trong những sản phẩm săn sóc răng miệng trên thị trường Việt Nam.