Chợ Cán Cấu – nét đẹp của phiên chợ vùng cao

Dù không được xây dựng khang trang như ở Sa Pa, Bắc Hà, nhưng chợ phiên Cán Cấu lại cuốn khách thập phương bởi sắc màu văn hóa của đồng bào dân tộc nơi vùng cao miền biên viễn Lào Cai. Chợ phiên Cán Cấu là một buổi chợ kỳ lạ nhất Tây Bắc Cách Sapa 115 km, chợ họp vào thứ 7 hàng tuần. Từ tinh sương sáng, người dân tộc từ các buôn làng đã lũ lượt kéo nhau về chợ. Họp chợ phiên Cán Cấu phần nhiều là người Mông và người Giáy, nhưng lại theo lối buôn bán của người Dao, tức thị họp vào sáng thứ bảy hàng tuần. Khu chợ chỉ rộng khoảng một héc ta, chen chúc cả ngàn con người đủ các dân tộc, rất lạ thường, êm đềm yên lặng như đang ở giữa một cánh rừng thông samu mùa đông. Bà con đến chợ mang theo đủ thứ hàng nông thổ sản, này ngô, ớt, lạc, mía, sắn, chè shan, hoa quả, mật ong, rượu, trang phục thổ cẩm, đồ trang sức bạc những thứ hàng phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt của người vùng cao. Đây đó, những thanh niên từ các bản vùng cao xuống chợ dắt theo những con ngựa, trâu, lợn... Càng làm cho hoạt động bàn bạc hàng hóa nơi đây thêm phần nhộn nhịp. Không chỉ đến để mua bán, người dân các xã xung quanh xuống chợ, chơi chợ như một thú vui vào mỗi dịp cuối tuần. Nhìn từ trên cao xuống, chợ Cán Cấu như vườn hoa di động với đủ sắc mầu y phục của những thiếu nữ dân tộc trên miền sơn cước. Bao quanh chợ là những thửa ruộng bậc thang tầng từng lớp lớp nối tiếp nhau bám vào sườn núi, tạo nên một bức tranh thủy mặc tuyệt đẹp. Tuy chỉ là phiên chợ nhỏ, với những lều tạm, những gian hàng chỉ được dựng lên vào ngày họp chợ, nhưng chợ lại làm say lòng du khách bởi tính hoang vu, dân dã của đất và người Cán Cấu. Chợ được chia thành những khu riêng dành cho đủ mọi mặt hàng. Những mặt hàng như: các loại rau quả, dược thảo, gia vị, đồ dùng trong gia đình và các sản phẩm thổ cẩm đủ màu sắc biểu đạt anh tài khéo của nữ giới Mông Hoa, tụ tập thành một khu và được bày lên những tấm nilon dải trên mặt đất. Tuy nhiên, nổi bật nhất có lẽ lại là khu vực bán gia súc, gia cầm; vì người Mông Hoa, người Giáy rất thích gia súc và muốn chọn được giống gia súc tốt phục vụ nông nghiệp. Không khí trong khu vực này thật náo nhiệt, người mua, kẻ bán, đứng, ngồi tản mạn và cùng thỏa thuận mua bán với nhau. Bên cạnh đó, khu vực dành cho các món ăn truyền thống của người dân tộc cũng khá sôi động. Hòa trong làn khói ngùn ngụt bốc lên từ những căn lều tranh lụp xụp, là thiếu gì các âm thanh khác nhau: tiếng nói chuyện ầm ì, tiếng bát đũa va vào nhau tanh tách và trong không khí náo nhiệt đó, du khách sẽ phải dừng chân, ngồi xuống và cùng người dân tộc thưởng thức các món ẩm thực của họ. Trong quờ các món ở đây, món thắng cố có nhẽ được người dân tộc yêu thích nhất. Đây là món pha trộn vớ các loại nội tạng của một số con vật như: lợn, bò, trâu... Đến chợ Cán Cấu, du khách đừng quên ghé thăm khu chợ chim. Ở đây, có rất nhiều loài chim được đồng bào mang bán như họa mi, ngũ sắc, quế lâm, khướu… Mỗi loài mang một nét đẹp riêng, có những loài được người chơi thích vì có bộ lông đẹp mượt mà như hoàng yến, thanh tước, hồng tước, yến phụng, chích chòe lửa... Cũng có những loài chim được lựa chọn bởi có tiếng hót hay như chào mào, khướu, họa mi… Với những nét văn hóa độc đáo của mình, chợ Cán Cấu không chỉ hấp dẫn người bản địa, mà những du khách đều bị hút hồn bởi sắc màu nhóc con của những bộ váy, áo truyền thống của thiếu nữ dân tộc Mông, những gian hàng bán thổ cẩm, họ cũng bị hút bởi sự náo nhiệt của những hàng thắng cố đông đúc, nườm nượp… Khánh Chi (TTVN)