Kết quả bước đầu “Sáng kiến quản lý XNC giữa Canada và chia sẻ Mỹ”

Biên giới Canada- Hoa Kỳ Với nguyên tắc, hoạt động nhập cảnh vào quốc gia này cũng là hoạt động xuất cảnh khỏi nhà nước khác, việc đàm đạo thông báo giữa 2 nhà nước hệ trọng sẽ giúp quản lý thông tin hiệu quả tại khu vực biên cương phục vụ mục đích an ninh và quản lý hành khách qua biên thuỳ. Sáng kiến bao gồm 3 thời đoạn với nội dung chính của giai đoạn thứ nhất là bàn bạc dữ liệu lịch sử của hành khách xuất nhập cảnh đến từ 1 quốc gia thứ ba và cư dân lưu trú luôn dài hạn tại Hoa Kỳ và Canada (nhưng không phải là công dân của 2 quốc gia này) qua 2 cặp cửa khẩu là British Columbia/Washington và Ontario/New York. Dữ liệu trong phạm vi Sáng kiến được đàm đạo chính thức từ ngày 30-9-2012. Dữ liệu lịch sử của hành khách nhập cảnh được luận bàn đồng thời sử dụng các công cụ đã được Bộ An ninh nội địa Hoa Kỳ (DHS) và cơ quan Quản lý biên giới Canada (CBSA) hợp nhất từ trước và được dùng để phân tích phục vụ quản lý của các cơ quan hệ trọng. DHS giao cho lực lượng Hải quan (CBP) trực tiếp quản lý hệ thống này. Sau 1 năm thực hành, kết quả của Sáng kiến đã vượt quá sự trông chờ của hai bên nhất là về khả năng sử dụng dữ liệu (nhờ vào sự tương hợp dữ liệu cả về chuẩn công nghệ, chừng độ tương hợp của dữ liệu và tần suất cập nhật dữ liệu). Phía Canada đã sử dụng được 94,5% bản ghi dữ liệu (khoảng 343.000 bản dữ liệu) truyền từ CBP trong khi tỷ lệ sử dụng dữ liệu của CBP nhiều hơn với mức cụ thể đạt 97,4% (tương đương 413.000 bản ghi dữ liệu). Cả hai bên đều tin tưởng tỷ lệ này sẽ còn tăng lên trong giai đoạn thứ hai dù rằng sẽ có thêm dữ liệu quản lý hành khách sau nhập cảnh (POEs). Về phương pháp, cả hai bên đều đảm bảo dữ liệu được bàn bạc phải tuân thủ các quy định về an ninh mạng. Một khi dữ liệu được Canada tiếp thu, bản ghi dữ liệu phải hợp nhất với dữ liệu sẵn có trên hệ thống. Khi CBP nhận được dữ liệu từ đối tác Canada, dữ liệu được lưu trữ trong hệ thống thông báo hành khách qua biên thuỳ và được đối chiếu với dữ liệu của hệ thống thông báo hành khách xuất nhập cảnh của Hoa Kỳ (ADIS)- một chương trình quản lý và phân tách các giao thức đồng bộ dữ liệu trong môi trường hàng không. Đặc điểm của giai đoạn thứ nhất của Sáng kiến là giới hạn dữ liệu đàm đạo trong chừng mực những dữ liệu cơ bản dựa trên quy định hiện hành của pháp luật nhà nước mỗi bên. Mục đích của tuổi này là đạt được cơ chế trao đổi dữ liệu của cùng một hành khách khi chuyển di giữa hai nhà nước để cơ quan thương chính có thân xác định trung tâm kiểm tra từ phân tích mức độ rủi ro tiềm ẩn. Cụ thể, từ dữ liệu luận bàn, cơ quan chức năng phải đánh giá được những thay đổi can hệ đến đối tượng tạm cư trái phép (quá hạn vận cho phép), nâng cao năng lực quản lý nhập cảnh, có dữ liệu về việc tuân thủ luật pháp của đối tượng xuất nhập cảnh, xác định đối tượng không chấp hành quy định pháp luật khi chuyển di qua biên cương… Theo ít khai triển thời đoạn thứ nhất, việc bàn bạc dữ liệu này là nền tảng cơ bản cho việc tăng cường năng lực quản lý biên cương của cả hai bên trong bối cảnh xuất hiện thẳng tắp mối đe dọa từ các nguy cơ khủng bố, buôn lậu. Việc đàm đạo dữ liệu còn giúp giảm phí tổn và thời gian cho cơ quan quản lý song song tăng mức độ an ninh tại biên giới, giảm việc rà soát chồng chéo của hai bên. Về lâu dài, các điều kiện cơ sở hạ tầng ở khu vực biên cương cũng sẽ được cải thiện nhờ vào việc ứng dụng cơ chế rà một lần đồng nghĩa với sự cắt giảm các hàng dài hành khách chờ đợi làm thủ tục tại biên cương. Theo Cao ủy thương chính Hoa Kỳ Thomas S. Winkowski, kết quả của giai đoạn thứ nhất cho thấy cả hai bên đều thu được lợi từ việc thực hành Sáng kiến này, điều đó góp phần cụ thể hóa Kế hoạch hành động của Sáng kiến. Giai đoạn thứ hai bắt đầu từ ngày 30-6-2013 với việc thu thập dữ liệu lịch sử của hành khách quá cảnh, cư dân cư trú dài hạn tại Hoa Kỳ và Canada tại tuốt các cửa khẩu biên cương đường bộ (bao gồm các tuyến đất liền, phà và đi bộ). Cố nhiên, quá trình thu thập và san sớt thông tin cá nhân phải tuân thủ quy định bảo mật thông tin cá nhân chủ nghĩa quốc gia. Giờ, CBP đang cùng với thương chính Canada thực hành chương trình Đánh giá ảnh hưởng cá nhân (PIAs) cho giai đoạn thứ hai để có thể tạo ra cơ sở cho việc thực hiện thành công thời đoạn này. Dự định, sau năm 2013, chính quyền hai nước sẽ đánh giá kết quả của Sáng kiến để xem xét tiếp chuyện có những hình thức hợp tác chung mới giữa hai bên./. Ngọc Vân