Sử dụng xăng E5 và E10: Khó đúng lộ trình

Bể chứa nhiên liệu của Nhà máy Bio-Ethanol Dung Quất trong quá trình hoàn thiện. Bất cập giữa công nghệ và vật liệu Theo quy hoạch của Quảng Ngãi, diện tích trồng sắn đến năm 2020 để cung cấp nguyên liệu cho Công ty cổ phần Nhiên liệu sinh vật học dầu khí miền Trung (BSR-BF) với gần 16.700ha để 10 năm tới hình thành vùng sắn vật liệu tụ hội chuyên canh ổn định, vững bền. Tuy nhiên, phân vân án đầu tư vùng nguyên liệu có quy mô lớn, công tác quản lý phức tạp nên thời gian qua việc khai triển thực hiện quy hoạch vùng vật liệu vẫn còn chậm. Theo ông Đặng Quốc Dũng, Phó giám đốc Công ty BSR-BF: Mặc dù nguyên liệu bây chừ cung cấp cho nhà máy ổn định nhưng giữa công nghệ chế biến và vùng nguyên liệu phục vụ nhà máy đang có những bất cập. Là bởi, tập tục bấy lâu của bà con tại Quảng Ngãi là thu hoạch và bán sắn tươi, trong khi nhà máy dùng sắn lát khô để chế biến nên chưa dùng sắn tại Quảng Ngãi mà phải tìm mua ở chợ sắn Quy Nhơn (Bình Định) được chở từ Gia Lai, Kon Tum… xuống. “Trong thời kì tới, BSR-BF sẽ xây dựng 11 trạm thu mua, sơ chế tại 5 huyện đồng bằng và 6 huyện miền núi để thu mua sắn cho người dân, song song cải tiến, bổ sung công nghệ để có thể chế biến được sắn tươi”- ông Dũng cho biết. Trong khi đó, đối với Nhà máy NLSH Phú Thọ, dù rằng đã quy hoạch 13.000 ha tại các tỉnh Thanh Hóa, Phú Thọ và sang cả Lào nhưng do nhà máy chưa đi vào hoạt động nên việc thu mua nguyên liệu tại vùng quy hoạch này chưa được thực hành và công tác triển khai quy hoạch cũng đang cầm chừng… Theo đánh giá của PVN, các nhà máy hồ hết được xây dựng tại các vùng có nguyên liệu sắn lát khô dồi dào. Tuy nhiên, khi đi vào hoạt động ổn định sẽ cần một lượng sắn khô khoảng 1,47 triệu tấn. Hiện sắn khô đang được xuất khẩu với số lượng khá lớn (ước khoảng hơn 1 triệu tấn) sang Trung Quốc, Thái Lan. Do vậy, cần xem xét đưa mặt hàng sắn lát khô thuộc diện hạn chế xuất khẩu. Hiện năng suất sắn bình quân của Việt Nam tương đối thấp, đạt khoảng 17 tấn/ha (tương đương 60% so với Thái Lan và 80% năng suất bình quân của khu vực châu Á. Để phát triển giống sắn mới có năng suất cao, quy trình canh tác phù hợp, nâng cao sản lượng mà không cần mở mang diện tích, PVN kiến nghị Chính phủ có chính sách hỗ trợ phát triển vùng sắn vật liệu và có cơ chế cấp vốn tín dụng ưu đãi thuộc Chương trình hỗ trợ tín dụng cho người nông dân/doanh nghiệp tham gia trồng sắn để khuyến khích, bảo đảm vùng vật liệu. Các mai dong lơ sản phẩm Từ thời điểm bắt đầu khai triển xăng sinh vật học (1-8-2010) đến nay, PV Oil đã đầu tư 9 trạm pha chế xăng E5. Trong đó, có 5 trạm pha chế theo mẻ, công suất từ 80-85m3/mẻ, đang hoạt động tại các kho Đình Vũ (Hải Phòng), Liên Chiểu (Đà Nẵng), Nhà Bè (TPHCM) và Trà Nóc (Cần Thơ) và 4 trạm inline công suất 280.000m³/năm đang được đầu tư tại Hải Phòng, Quảng Ngãi, Vũng Tàu và TPHCM; cải tạo sửa sang 158 cửa hàng xăng dầu bán xăng E5 tại 39 tỉnh, thành cả nước. Tuy nhiên, ngay tại các địa phương đã khai triển, người tiêu dùng cũng chưa đượm đà sử dụng loại sản phẩm này. Tại Quảng Ngãi, nơi đặt đại bản doanh của Nhà máy BSR-BF dù đã ưu tiên khai triển các cửa hàng bán xăng E5 từ rất sớm (từ 2011-2012 có 29 cửa hàng xăng dầu trong toàn tỉnh tham dự phân phối xăng sinh học E5, đạt tỷ lệ 17%). “Trong công tác tiêu thụ đã nảy sinh vướng mắc pháp lý trong hợp đồng cung ứng xăng sinh học E5 giữa các đơn vị đầu mối kinh doanh xăng dầu. Công tác quảng bá, tuyên truyền sử dụng xăng sinh học chưa đáp ứng đề nghị thông báo đến người tiêu dùng”- ông Phạm Như Sô, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, cho biết. Theo lý giải của ông Nguyễn Duyên Cường, Phó Trưởng ban Thương mại thị trường của PVN, thì từ cuối 2011 đến nay, một số ô tô, xe máy bị cháy nổ nhiều chưa rõ nguyên cớ cũng khiến người tiêu dùng e sợ, lo âu. Với lượng cung ứng xăng E5 ra thị trường ít và chậm, theo PVN là do các đầu mối chẳng đượm đà, để tâm. Thực tiễn, mới có 3/10 doanh nghiệp làm mai kinh dinh xăng dầu tham gia bán xăng E5 gồm: PV Oil, Petec (2 đơn vị của PVN) và SaigonPetro nhưng với quy mô nhỏ. Theo thống kê của PVN, tổng lượng xăng E5 do PVN cung cấp ra thị trường trong năm 2012 chỉ khoảng 22.000m³, nếu tính theo sản lượng sản phẩm E100 chỉ bằng 1,1% công suất sản xuất của một nhà máy ethanol. Thành ra, các nhà máy NLSH của Việt Nam buộc phải xuất khẩu ethanol sang một số nước phụ cận như: Philippines, Hàn Quốc, Trung Quốc… Nhưng khả năng cạnh tranh của các nhà máy này so với thị trường khu vực là rất thấp và không có hiệu quả. Nhằm xúc tiến mạnh mẽ, toàn diện chương trình phát triển NLSH của Chính phủ, Bộ Công thương, Bộ KH-CN đã khẳng định việc pha trộn 3% ethanol như phụ gia thông dụng để pha vào xăng vẫn bảo đảm chất lượng xăng theo tiêu chuẩn quy định. Trên cơ sở đó, PVN đã giao cho Nhà máy lọc dầu Dung Quất nghiên cứu phương án pha chế này để cung cấp ra thị trường vào đầu năm 2014. Đáp lại, PVN đề nghị Bộ công thương nghiệp có chương trình rà soát, giám sát định kỳ đối với các mối lái xăng dầu để ứng dụng đúng lịch trình, tránh trường hợp các đầu mối “lách” sản phẩm. Ngày 22-11-2012, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định ban hành lộ trình vận dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh vật học với nhiên liệu truyền thống (Quyết định số 53/2012/QĐ-TTg). Theo đó, từ ngày 1-12-2014, xăng được sinh sản, phối chế, kinh dinh để sử dụng cho công cụ cơ giới đường bộ tiêu thụ trên địa bàn 7 tỉnh, thị thành lớn, gồm: Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ, Quảng Ngãi và Bà Rịa - Vũng Tàu phải là xăng E5. Từ ngày 1-12-2015, tiêu thụ xăng E5 trên toàn quốc. Từ ngày 1-12-2016, xăng E10 sẽ được sử dụng tại 7 tỉnh, thành thị và áp dụng trên toàn quốc từ ngày 1-12-2017. HÀ MINH